Giht je oblik artritisa koji nastaje usled povećane koncentracije mokraćne kiseline u krvi, koja može da dovede do formiranja takozvanih kristala u zglobovima.
Formiranje naslaga izaziva upalu koja je praćena jakim bolom i oticanjem zgloba koji je pogođen gihtom.
Prvi simptom gihta je najčešće bol u palcu noge, međutim, giht može zahvatiti i druge zglobove, kolena (giht kolena), gležnjeve, kao i ručne zglobove.
Simptome gihta karakteriše nagli razvoj uz osećaj intenzivnog bola, oticanje, crvenilo i osećaj toplote u zahvaćenom zglobu.
Učestalost gihta je u porastu, a smatra se da zbog toga dolazi jer sve veći broj ljudi nije dovoljno fizički aktivan i ne praktikuje pravilnu ishranu.
Simptomi gihta nastaju naglo, a najčešće se javlja intenzivan bol u palcu noge. Međutim, giht može zahvatiti i druge zglobove, kolena, gležnjeve ili ručne zglobove (giht na prstima ruke).
Pored intenzivnog bola se javlja i oticanje, crvenilo i osećaj toplote. U nekim slučajevima ljudi sa gihtom mogu imati samo jedan napad, dok se drugi suočavaju sa izuzetno neprijatnim epizodama koje se ponavljaju.
Intenzivan bol prouzrokovan gihtom može dovesti do ograničene pokretljivosti i poteškoća prilikom hoda. Pomenuti simptomi mogu trajati nekoliko dana ili čak nedelja.
Ishrana i zabranjene namirnice kod gihta
Giht na nozi može dobiti bilo ko nezavisno od starosnog doba, ali je ovo oboljenje ipak nešto češće kod muškaraca nego kod žena. Pored toga, giht se izuzetno retko javlja pre 25. godine života.
Posebna dijeta za giht ne postoji, ipak pravilna ishrana kod gihta i izbegavanje određenih namirnica je izuzetno bitna kako bi se giht što pre izlečio, a ponovna pojava izbegla.
Dokazano je da ishrana bogata purinima (crveno meso, morski plodovi i određeno povrće) povećava rizik od nastanka gihta.
Osobama koje su već imale giht se savetuje da u potpunosti izbegavaju alkohol ili bar smanje unos posebno piva i žestokih pića.
Istraživanja bolesti su pokazala da konzumacija kafe smanjuje rizik od nastanka gihta i prevenira njegovo učestalo pojavljivanje, pre svega jer kofein utiče na smanjenje nivoa mokraćne kiseline u organizmu.
Pored toga, kafa ima antiinflamatorna svojstva, što smiruje upalne procese u organizmu.
Voće poput trešanja i grožđa se takođe preporučuje osobama koje pate od gihta, jer se smatra da njihov unos pozitivno utiče na regulisanje nivoa mokraćne kiseline.
Povrće poput boranije posebno pogoduje osobama koje imaju giht, zbog niskog sadržaja purina.
Sa druge strane, određene namirnice imaju visoku koncentraciju purina pa ih treba izbegavati, a to su:
- Cvekla
- Spanać
- Karfiol
- Špargla
- Grašak
Kurkuma, koja se često koristi kao sastojak u tradicionalnoj medicini, sadrži kurkumin, koji ima antiinflamatorna i antioksidativna svojstva, pa ga možete koristiti kao začin tokom pripreme jela.
Koji su faktori rizika za nastanak gihta?
Iako je poznato da se giht češće javlja kod muškaraca, i to nakon četrdesete godine, kod žena rizik od nastanka gihta i povišene mokraćne kiseline raste nakon ulaska u menopauzu.
Višak telesne težine predstavlja faktor rizika, kao i visok krvni pritisak, dijabetes i insulinska rezistencija.
Genetika takođe ima značajnu ulogu, što znači da ako je neko u porodici imao giht, postoji veća verovatnoća da će i drugi članovi porodice razviti ovu bolest u određenom periodu života.
Dakle, faktori koji doprinose riziku od nastanka gihta su sledeći:
- Unos namirnica bogatih purinom
- Genetika
- Gojaznost
- Dijabetes i visok krvni pritisak
- Ulazak u menopauzu
- Nedovoljna fizička aktivnost
Giht koji nije pravovremeno lečen može izazvati različite komplikacije poput oštećenja zglobova, bubrežnih oštećenja i stanja zvanog tofi.
Tofi su naslage kristala mokraćne kiseline koje se mogu formirati ispod kože i oko zglobova, a opasne su jer mogu dovesti do deformacije zglobova i oštećenja okolnog tkiva.
Pored stanja zvanog tofi, ponavljajući napadi gihta takođe mogu dovesti do oštećenja zglobova i hrskavice.
Kristali mokraćne kiseline talože se u zglobovima, izazivajući upalu koja s vremenom može dovesti do trajnog oštećenja ili gihtnog artritisa koji karakteriše hronična upala i bol u zglobovima.
Uz giht se neretko javljaju i propratne komplikacije vezane za bubrege, jer povećana koncentracija mokraćne kiseline dovodi do stvaranja bubrežnih kamenčića.
Pored toga, povećana koncentracija mokraćne kiseline postepeno utiče na slabljenje funkcije bubrega i njihovo propadanje.
Da li je giht izlečiv i kako izlečiti giht?
Giht zglobova se može veoma uspešno lečiti propisanom terapijom i promenom u načinu ishrane. Međutim, medicina nema garanciju da se giht u nekom trenutku neće ponovo javiti, iako je primenjivana dobra terapija.
Ipak, pravovremeno lečenje je odlična prevencija koja smanjuje verovatnoću od pojave ponovnih napada i komplikacija.
Lečenje se pre svega zasniva na:
- Promenama u ishrani
- Primeni lekova za kontrolu nivoa mokraćne kiseline
- Primeni antiinflamatornih lekova koji ublažavaju bol i upalu
Pravovremeno lečenje rapidno smanjuje bol i predstavlja najbolju prevenciju od ponavljanja napada.
Lekar može prepisati medikamente za kontrolu bola i upale tokom napada gihta, kao i lekovi za smanjenje nivoa mokraćne kiseline.
Pravilna ishrana je najbolja prevencija gihta
Kao što smo prethodno pomenuli, ishrana bogata purinima može povećati koncentraciju i nivo mokraćne kiseline.
Zbog toga je izuzetno bitno da osobe koje pate od gihta pre svega prilagode svoju ishranu i ograniče unos namirnica bogatih purinom na minimum, kako bi se mokraćna kiselina stabilizovala.
Osobe koje imaju predispoziciju za giht bi trebalo da konzumiraju umereno namirnice poput crvenog mesa, morskih plodova i alkohola kako bi izbegle eventualnu pojavu ovog neprijatnog zdravstvenog problema.
Dovoljan unos vode i dobra hidratacija organizma pomaže pri eliminisanju viška mokraćne kiseline iz organizma.
Uz adekvatnu ishranu i terapiju koju prepisuje lekar, simptomi ovog izuzetno neprijatnog i bolnog stanja se mogu staviti pod kontrolu kao i njegova ponovna pojava.
ZAKAŽITE PREGLED FIZIJATRA
Dr Jelena Kluz-Đurđević, specijalista fizikalne medicine
Prilagođena ishrana i promena životnog stila u pojedinim slučajevima ne daje zadovoljavajuće rezultate ili je za njihovo postizanje potreban dug vremenski period.
Lečenje FSWT terapijom predstavlja revoluciju u lečenju artritisa i gihta, omogućava brže lečenje i rapidno smanjenje bola.
Nakon obavljenog specijalističkog pregled ćete dobiti mišljenje fizijatra i preporuku za FSWT terapiju ukoliko je ona pogodna za lečenje vašeg problema.
Ova revolucionarna tehnologija otklanja tegobe emitovanjem zvučnih talasa, što dovodi do razgradnje formiranih kristala u zglobovima.
Primenom FSWT trapije će celokupan terapijski proces biti brži i pre svega potpuno bezbolan.
Fizionova centar prati najnovije trendove u lečenju gihta i kontinuirano usavršava proces lečenja kroz primenu inovativnih terapijskih metoda koje će rapidno smanjiti bol i ukloniti tegobe oboljenja.
Pregled traje 30 minuta i sadrži:
Zakažite specijalistički pregled na telefon 011 2100 588 po ceni od 4.000rsd.